جشن هولی در هند
هند به خودی خود کشوری فریبنده و دلرباست که هر نقطه ی آن شما را شگفت زده خواهد کرد. حال تصور کنید این کشور جادویی با فستیوالی هیجان انگیز از بازی رنگ و آب آمیخته شود! “هولی” یا جشن رنگ ها نام فستیوال بی نظیری است که با ریشه ای سنتی، هر ساله نه تنها فقط مردمان بومی، بلکه گردشگران را هم به خیابان ها می کشاند تا در دریایی از رنگ ها غرق شوند
تاریخچه جشن هولی
جشن باستانی هولی از قدیمی ترین سنت ها و فستیوال هایی است که داستان ها و افسانه های در رابطه با آن بیشمار است! این جشن باستانی که نامش در زبان هندی به معنای “سوختن” است؛ ریشه در باورهای اساطیری و باستانی هندوها دارد. اولین نشانه های وجود جشن هولی متعلق به قرن چهار میلادی است که در میان متون تاریخی هندو یافت شد. در قرن هفتم میلادی نیز نمایشنامه ای فاخر به زبان سانسکریت نوشته شد که در بخشی از آن امپراطور هند، هارشا جشن هولی را توصیف کرده است. یکی از افسانه هایی که می توان به جشن هولی ها نسبت داد مربوط به پدری است که با نقشه ای کارشده به همراه خواهر خود در صدد کشتن پسرش بوده است!
این داستان از دوران ظلم پادشاه هیرانیاکاشیپو سرچشمه می گیرد. هیرانیاکاشیپو پادشاهی ستمگر و ظالم بود که با قدرت های ماوراء طبیعه اش مردمان را به پرستش خود مجبور کرده بود. این موجود فناناپذیر نه توسط انسان میمرد و نه توسط هیچ حیوانی، نه در خانه میمرد و نه در داخل منزل! روز و شب، سلاح های پرتابی و دستی، زمین و آب و هوا و هیچ چیزی در کشتن این موجود فناناپذیر تاثیر گذار نبود! تمام این ویژگی ها از او موجودی ترسناک و متکبر ساخته بود که مردمان را مجبور به پرستش و عبادت خود کرده بود. اما در این میان افرادی هم بودند که از او پیروی نمی کردند!
پسر هیرانیاکاشیپو با نام پراهلادا فردی وفادار و درستکار بود که تنها خدای ویشنو را عبادت می کرد و از پرستش پدر خود سرباز میزد. پادشاه جلاد زمانی که فهمید پسرش ویشنو را عبادت می کند برافروخته شده و از خواهر خود که نامش “هولیکا” بود خواست تا با نقشه ای شوم، پراهلادا را به آتش بکشاند. در این نقشه قرار شد که هولیکا با به تن کردن شنلی از آتش محفوظ باشد و پراهلادا را به درون آتش بکشاند. اما به لطف خدای ویشنو، شنل از روی هولیکا پرواز کرد و بر سر پراهلادا نشست. هولیکای شوم و ظالم در آتش سوخت و پراهلادا جان سالم به در برد. پس از آن خدای ویشنو که خشمش برافروخته شده بود تصمیم گرفت تا پادشاه را نابود کند. ویشنو او را به هنگام غروب که نه شب بود و نه صبح و در دامان خود که نه در خارج خانه بود و نه در داخل خانه کشت! بر اساس این افسانه ی باستانی، سوختن هولیکا و مرگ هیرانیاکاشیپو جشنی است نمادین که پیروزی خوبی بر بدی را نشان می دهد. مردم خرسندی و خوشحالی خود را از بابت پیروزی خدای ویشنو با پاشیدن پودرهای رنگی و آب بازی به یکدیگر نشان می دهند.
هندوستان را به وقت جشن هولی ببینید!
جشن هولی چه زمانی برگزار می شود؟
شروع بهار برای مردمان هندی با جشن و سرور همراه است! جشن هولی به هنگام تمام شدن زمستان و در آغاز بهار، برگزار می شود. اواخر فوریه و اواسط ماه مارس میلادی، نیمه شمالی هند مملوء از بازی رنگ است که بر اساس تقویم هندی برگزار می شود. مردم در دو روز پایان زمستان و آغاز فصل بهار و جان گرفتن طبیعت را جشن می گیرند. به تقویم ایرانی جشن هولی برخی سال ها مصادف با ایام نوروز است
ترتیب جشن های هولی؛ از آماده سازی تا هولیکا داهان
جشن هولی مملوء از رنگ و شادی است که دو روز تمام طول می کشد. لحظه به لحظه ی آن با آیین ها و رسم و رسوماتی همراه است که شامل ترتیب های زیر است:
آماده سازی پیش از جشن هولی
برای این فستیوال محبوب، هندی ها و توریستها، از چند روز قبل در حال تهیه و تدارک پودرهای رنگی در رنگ های مختلف هستند. این جشن غذاهای مخصوص به خود را دارد و در هر کوچه و خیابانی که قدم بگذارید؛ با بوهای متنوعی از غذاهای جشن هولی مواجه می شوید. برخی از بومیان هند هم بر این باورند که این جشن و تمام شدن زمستان، آغاز روزهای نویدبخش و شروع حیات دوباره است؛ از همین رو همچون نوروز، به خانه تکانی می پردازند تا بهار را عاری از هر گونه آلودگی شروع کنند!
شب پیش از جشن هولی؛ هولیکا داهان
هندی ها این شب را به برپا کردن خرمن های آتش عظیم می شناسند! این رسم برگرفته از افسانه ای است که پیش تر درباره هولیکا عمه ی پراهلادا گفته شد؛ وقتی که در خرمنی از آتش سوخت! در شب پیش از جشن، مردم در مکان های عمومی و پارک ها با برپا کردن آتش، به دور آن می چرخند. مردم از خانه ها بیرون آمده و در این مراسم با آتش زدن و سوزاندن هولیکا، پیروزی خیر بر شر را جشن می گیرند.
روز موعود جشن هولی؛ پرتاب رنگ
بالاخره روز موعود فرا رسید! روزی هیجان انگیز که به محض خروج از هتل باید توقع پاشیده شدن رنگ و آب را داشته باشید. فرقی نمی کند چه سن و سالی دارید؛ زن یا مرد، پیر یا جوان، غنی و فقیر در جشن هولی شرکت می کنند تا روزی سراسر شیطنت و شادی را تجربه کنند. هولی وقت آب بازی و رنگ کردن یکدیگر است! وقت جنب و جوشی پرهیاهو و آواز ها و رقص های دسته جمعی! در همه جای هند بازی رنگ و آب در جریان است تا همچون جعبه ی مدادرنگی، حسابی رنگی رنگی شوید. پس از پایان روز جشن، هندی ها به یکدیگر شیرینی تعارف می کنند و همدیگر را در آغوش می گیرند تا این روز فرخنده را با پایانی خوش به اتمام برسانند.
آداب و رسوم جشن هولی و نکاتی که باید رعایت کنید!
کافیست چندین نکته را در جشن هولی رعایت کنید تا خاطره ای ماندگار و هیجان انگیز در ذهن از بازی رنگ و آب در ذهنتان ثبت شود!
♥ روز جشن از بردن وسایل ارزشمند و مهمتان به کوچه و خیابان ها خودداری کنید. بهتر است وسایل مهم خود را در صندوق امانات هتل بگذارید تا با خیال راحت از لحظه لحظه ی این جشن لذت ببرید.
♥ اگر گوشی یا دوربین شما از مدل ضد آب نیست بهتر است با خود آنها را حمل نکنید چون در غیر این صورت خراب شدنشان حتمی است. می توانید از کاور و یا کیف های ضد آب هم برای گوشی یا دوربین خود استفاده نمایید.
♥ مطمئن باشید تا پا به خیابان بگذارید هیچکس به شما رحم نخواهد کرد و با انواع رنگ ها، رنگ آمیزی می شوید! پس بهتر است از پوشیدن لباس های گران قیمت خودداری کنید زیرا بدون شک پس از جشن هولی نمی توانید از آنها استفاده کنید! پیشنهاد ما به شما این است که یک دست لباس سفید با خودتان ببرید تا بدون هیچ دغدغه ای رنگی شوید!
♥ چرب کردن صورت و بدنتان را پیش از حضور در هولی فراموش نکنید. کافیست کمی کرم به صورت و بدنتان بزنید تا پس از پایان یافتن جشن، راحت تر بتوانید رنگ ها را پاک کنید.
♥ در این روز و به هنگام جشن سعی کنید از عینک استفاده کنید تا چشم هایتان آسیب نبیند. البته فراموش نکنید که عینکتان ارزان قیمت باشد!
♥ از آنجایی که برخورد برخی از مردان هندی با توریستهای خانم نامناسب است بهتر است تنهایی به شهرهای میزبان فستیوال هولی سفر نکنید. تورهای گروهی برای خانم های تنها بسیار امن هستند!
♥ صبح و قبل از ظهر را برای شرکت در جشن هولی انتخاب کنید. تا پیش از ظهر به هتل برگشته و عدم امنیت را در خیابان های هند احساس نکنید.
شکم گردی در میان غذاهای سنتی جشن هولی
بوی خوش غذاهای منحصر به فرد جشن رنگ هند، شما را مدهوش خود می کند. به هرخانه ی بومی که سر بزنید، زنان و حتی مردان در حال تهیه و تدارک غذاهای سنتی هند و شیرینی های خوشمزه ای هستند تا جشن را خاطره انگیزتر کنند. پنی پوری، گوجیا، فرنی، رد لانتیل تارکا دال، تاندای و … از جمله غذاها و شیرینی های این روز به خصوص هستند.
پنی پوری | Panipuri
پنی پوری خوراکی است هندی و نپالی که در تهیه ی آن از خمیری نازک استفاده می شود. این خوراک که پایه ی ثابت جشن هولی است به صورت گرد و توخالی با خمیر درست شده و سرخ می شود. داخل این توپک خمیری ترد را با موادی مختلفی همچون تمبر هندی، چاشنی های مختلف هندی، سیب زمینی، پیاز و … پر می کنند.
گوجیا | Gujiya
گوجیا چیزی است شبیه پیراشکی! طعمش شیرین است و در روز جنگ هندی ها برای خوردن آن به دعوا می افتند. این خوراک نوعی دامپلینگ شیرین است که با خمیر درست می شود. خمیر را به صورت پیراشکی در می آورند و در مخلوط غلیظی از شکر و آب غوطه ور می کنند. بر روی این خوراک بخصوص، ترکیبی از مغز بادام، دارچین و بادام ریخته می شود و بعضا با پودر نارگیل تزیین می شود.
رد لانتیل تارکا دال | Red lentil tarka dal
هندی ها به طبخ غذاهای تند و آتشین شهرت دارند. در جشن رنگ هم اینگونه غذاها را فراموش نمی کنند. رد لانتیل تارکا دال از غذاهای تند و لذیذی است که نباید خوردن آن را از دست بدهید. برای طبخ این غذا از موادی همچون: عدس قرمز، زردچوبه، کره، زیره، حبه های سیر، فلفل قرمز و سبز استفاده می شود.